شاید تصورش هم سخت باشد که در قلب اروپا شهر کوچکی را بتوان یافت که مردمانش خود را ایرانی تبار بدانند و در موزه کوچک شهر، اسناد خطی فارسی نگه داری کنند. چهره، زبان و آیین های امروز مردم شهر شباهت چندانی با نیاکانشان در فلات باستانی ایران ندارد اما شهر یاسبرین هشت قرن میزبان این قوم بوده، مردم منطقه همچنان معتقدند که ایرانیتبار هستند.
امروزه شهر یاسبرین مرکز فرهنگی قوم یاس در سراسر اروپای شرقی است. یاسبرین در صد کیلومتری شرق بوداپست، پایتخت مجارستان واقع است.
حدود ۸۰۰ سال پیش آلانان، قومی ایرانیتبار که در بخشهایی از قفقاز زندگی میکردند به دلیل حمله مغولها از آن سرزمین به شرق مجارستان کنونی مهاجرت کردند.گروهی از آلانان به زبان آسی یکی از زبانهای ایرانی از شاخه زبانهای هند و ایرانی سخن میگفتند. فردوسی در شاهنامه اشاره به این موضوع میکند که قوم آلانان پس از یکجانشینی قومی جنگجو بودند.
از زمان انوشیروان این قوم یک جانشین شدند و اقدام به ساخت شارستان کردند و از آن پس زیر نظر پادشاهی ایرانزمین زندگی کردهاند تا زمان حملهی مغول که سرزمینشان با خاک یکسان شد و بازماندگان ایشان گروهی به قفقاز و اروپا (مجارستان) رفتند و گروهی به شرق آسیا مهاجرت کردند.
در تاریخنامههای روسی و مجار از این قوم با عنوان آس و یا یاس نام برده شده است. قوم یاس بعد از مهاجرت به مجارستان، جایی کنار رودخانه زاجوا مستقر شدند. گفته میشود که یاس ها تا قرن ۱۵ میلادی زبان و فرهنگ اجدادشان را حفظ کردند و به مرور زمان تحت تأثیر زبان مجاری قرار گرفتند.
شهر یزد و یاسبرین مجارستان از سال ۱۳۷۴ و پس از آگاهی از ریشه های مشترک، با هم خواهرخوانده شدند. امضای تشریفاتی تفاهم نامه خواهرخواندگی در یکم دسامبر ۱۹۹۶ صورت گرفت. در آن سال هیأتی با محوریت استانداری عازم مجارستان شدند و توافقات اولیه برای خواهرخواندگی دو شهر انجام شد.
ریشه های مشترک خویشاوندی، برقراری اعتماد، دوستی، ارتباطات فرهنگی و اقتصادی از اهداف این تفاهم بود. این دو شهر رابطه تاریخی مستقیم با هم ندارند، اما ریشه های باستانی، مردمان آن شهر را به ایرانیان ارتباط میدهد. از طرفی شباهت تلفظ نام یزد و یَزبِرین (تلفظ مجاری یاسبرین) باعث ایجاد این حلقه ارتباط گردید.
پس از تفاهم اولیه بین دو شهر، تا سال ۱۳۸۶ ارتباط چندانی بین مقامات دو شهر وجود نداشت. در سال ۱۳۸۶ مجددا با دعوت از شهردار آن زمان یاسبرین، آقای گدئی، یاداشت تفاهم جدیدی تهیه و با امضای آن در یزد، خواهرخواندگی فیمابین احیاء شد.
این تجدید تفاهم با سفر متقابل هیأت ایرانی در سال ۱۳۸۷ و سپس ارسال نماد دو شهر و پیگیری سایر مفاد ادامه یافت. بدین ترتیب نماد شهر یاسبرین (معروف به شیپور لهل) که نماد آزادی و استقلال مردم مجار است، در سال ۱۳۹۱ در میدان آزادی شهر یزد رونمایی شد. متعاقب آن تفاهم نامه جدیدی هم به امضاء رسید (با حضور دکتر تاماش سابو، شهردار جدید یاسبرین و نمایندگان وزارت امور خارجه). دو سال بعد نماد یزد یعنی بادگیر باغ دولت آباد طی سفر هیأت شهرداری یزد در شهر یاسبرین رونمایی شد و امروزه نماد بادگیر شش وجهی و اصیل یزدی در مرکز این شهر خودنمایی می کند.
در سال جاری نیز با حضور یک هیأت بلند پایه از کشور مجارستان، خیابان یاسبرین در یزد نام گذاری و با حضور دو شهردار رسماً رونمایی شد.
یکی از میهمانانی که از یاسبرین به یزد آمده بود در هنگام بازگشت، گلدان کوچکی همراه با خود داشت. وقتی از او می پرسند که این گلدان حاوی چیست، می گوید: بخشی از خاک وطن را با خود می برم.
یکی از جدابترین و زیباترین شهرهای اروپایی با اصالتی ایرانی را به شما عزیزان معرفی کردیم و امیدواریم که از مطالعه آن نهایت لذت را برده باشید.
اگر به سفر به مناطق عجیب علاقه دارید پیشنهاد می کنیم مطالب زیر را حتما مطالعه نمایید.(جهت مشاهده هر مطلب روی نام آن کلیک نمایید.)
ملاقات با فیل ها در پارک پیلانزبرگ